woensdag 31 augustus 2016

Wat is dat nu met stadsverwarming?

Stadsverwarming heeft wat nadelen die bij veel mensen niet bekend zijn. Ik probeer ze hier toe te lichten door stadsverwarming te vergelijken met de CV thuis.

Moderne centrale verwarming (CV) maakt gebruik van een heel slimme (gas-)ketel met een rendement van meer dan 100%. Steeds vaker worden de leidingen geïsoleerd en worden speciale lage temperatuur-radiatoren toegepast.

Wat doet zo'n ketel nu eigen om efficient te werken?

1. Zo laag mogelijke temperatuur. De ketel meet de benodigde warmte en regelt de temperatuur van het water zo laag mogelijk. Dat bespaart namelijk energie.
  De stadsverwarming doet dat niet, want het is nooit van te voren bekend wie er waneer onder de douche wil, en dus moet de stadsverwarming ten alle tijden de minimale temperatuur van 70º stoken.

2. Een CV-ketel schakelt de pomp uit op het moment dat er even geen warmte nodig is. Dat bespaart flink wat stroom.
  De stadsverwarming pompt continue door want het is nooit van te voren bekend wie er wanneer en waar onder de douche wil, en dus moet er te alle tijden heet water rond gepompt worden, ook als er niemand gebruik van maakt.

3. Een huis isoleer je met circa 10 cm isolatie. Binnen is het 20º, buiten 0º, dus het verschil in temperatuur is 20º. De buizen van de stadsverwarming liggen in de grond waar het altijd 10º is. Het water is altijd 70º, dus het verschil is 60º. Dat is driemaal zoveel als bij je huis. Is de isolatie dus ook driemaal zo dik? Nee, stadsverwarmingsbuizen zijn geïsoleerd met slechts een paar cm isolatiemateriaal. Er gaat dus minstens driemaal zoveel warmte verloren als bij een huis. En dat is nog maar het begin.

4. En architect houdt bij het ontwerpen van een huis altijd rekening met de vorm en de hoeveelheid warmte die door de gevels naar buiten stroomt. Een huis in de vorm van een bol is dan optimaal omdat daarbij het oppervlak waardoor de warmte van binnen naar buiten stroomt minimaal is. Een langgerekt huis met verschillende vleugels verliest veel meer warmte, laat staan een zeer lang gerekt rond Hobbit-hol.
  Stadsverwarming bestaat uit zeer lange en zeer dunne buizen. Eigenlijk is dat nauwelijks goed te isoleren. De oppervlakte waardoor de warmte naar de grond weg kan is namelijk gigantisch. En de verliezen dus ook. Als er een buis onder de stoep doorloopt, bevriest die 's winters niet!

5. Een CV-ketel bevat slimme technieken die werkelijk alle warmte uit het gas halen. Die technieken zitten niet in een stadsverwarming, want op zo grote schaal zijn die te duur, te moeilijk of om andere redenen onmogelijk. Het rendement van een CV is dus zo'n 107%, dat van een stadsverwarming komt vaak meer in de buurt van een ouderwetste ketel met een rendement van 50%. De helft gaat de lucht in.

Samengevat: stadsverwarming verspilt veel energie. Bij het opwekken van warmte wordt al energie verspilt omdat het rendement niet hoog is. Daarna wordt er veel energie verspilt doordat de buizen lang en dun en slecht te isoleren zijn. En omdat het water altijd heel heet moet zijn verergert dat het ook nog eens. En tenslotte de (enorme) pompen die dag en nacht moeten draaien.

Stel je eens voor wat er 's zomers gebeurt: er is niet of nauwelijks warmte nodig, maar toch moet de stadsverwarming op maximale temperatuur water blijven rondpompen. Je weet immers nooit wanneer er iemand wil douchen. Doordat het warmteverbruik s' zomers zeer, zeer laag is, zijn de verliezen door de leidingen (de grond blijft 10º 's zomers) nog hoger dat dat verbruik.

Stadverwarming is alleen handig als je écht heel veel warmte óver hebt (dus niet opwekken!), én je kunt heel veel warmte tegelijk naar één punt brengen, zoals een kas, een zwembad, of een fabriek.

Voor woonhuizen is het niet toepasbaar omdat woonhuizen steeds minder warmte verbruiken (door EU regels) waardoor de stroomsnelheid in de buizen erg laag is waardoor de bovengenoemde verliezen volstrekt buiten alle proporties raken.

En dan hebben we het nog niet gehad over de afhankelijkheid die stadsverwarming creëert. Afhankelijkheid van commerciële partijen die inmiddels bewezen hebben zich boef-achtig te gedragen. En je kunt er niet van af....

En dan nog het ergste: als je huis op stadsverwarming wordt aangesloten wordt je huis minder goed geïsoleerd. Wettelijk geregeld! Dat slecht geïsoleerde huis kan je dus je hele leven blijven verwarming met stadsverwarming en je kunt er niet van af...



donderdag 9 juni 2016

15 juni: Thematour 'Ademend Bouwen'

Aankomende woensdagavond om 19 uur is in het Hennephuis in Ede de Thematour Ademend Bouwen.

Stro- en hennepbouwer Rens Borgers zal dan iets laten zien van de toepassing van de materialen, duurzame architect Ralf van Tongeren zal het ontwerp toelichten en opdrachtgever Erik Groeneveld zal laten zien hoe ademend bouwen zich verhoudt tot ventileren en luchtdichtheid.

Uiteraard alles in ons in aanbouw zijnde huis waar u alle details kunt zien.

Uw ben van harte welkom. U moet zich echter wel inschrijven op Duurzame Huizenroute.

Tot ziens!

zondag 29 mei 2016

Over winddichtheid en ventilatie

Luchtdicht

Plakband op de naden
Huh? Plak jij alles luchtdicht met plakband?

Mensen reageren verbaasd of stellen resoluut dat ze toch echt liever frisse lucht hebben dan alles helemaal dicht geplakt. Waarom verwerk ik honderden meters plakband in het Hennephuis om het wind- en luchtdicht te krijgen?

In deze blog leg ik uit hoe we dat in het Hennephuis doen, en waarom.

Mensen die het maar niets vinden om alles zo dicht te maken hebben wel een punt (al zeggen ze dat nooit zo): de ventilatiesystemen in veel woningen werken zo slecht dat als de wind niet flink door alle gaten en kieren zou blazen het in huis knap muf kan worden.

Gered door tocht

In een vorige blog heb ik uitgelegd dat een huis volgens de bouwnormen zodanig veel 'mag' tochten (en dat ook doen) dat je de ventilatie net zo goed uit kunt zetten. Dirk Jan Karsten van Luchtdichtshop.nl onderstreepte dat recentelijk ook nog eens in zijn blog.  (een beetje technischer).

Nu staan die ventilatoren meestal niet echt uit, maar ze functioneren wel slecht en dat komt ongeveer op hetzelfde neer. Gelukkig maar dus, dat je woning flink doorgeblazen wordt, dan hou je het tenminste fris binnen.

Waarom die systemen overigens zo slecht functioneren komt onder meer doordat lucht de weg van de minste weerstand kiest. Dus zet je in een kamer een raam open en ook de deur naar de overloop, dan wordt alle lucht via die kamer aangezogen en niets meer via de overige kamers. Er is zogenaamde 'onbalans'. Verder zijn roosters vies en maken mensen de ventilatiekieren onder de binnendeuren dicht, maar dat terzijde.

Isoleren met stilstaande lucht

Als je de muren en het dak beter gaat isoleren dan heeft dat op dit moment eigenlijk geen zin meer als je niet ook de tocht door het huis aanpakt. Dat begint met winddicht bouwen.

Isoleren doe je met stilstaande lucht. Er zit alleen maar isolatiemateriaal in de muur om te zorgen dat de lucht in die muur stil blijft staan. Maar wat nu als de wind door de spouwmuur en je dak waait? Dat kan het meeste isolatiemateriaal niet aan: de wind waait er doorheen en er omheen. Daarom plakken we alles winddicht.

Winddichtheid van het Hennephuis

Meer plakband op meer naden.
Kalkhennepmuren zoals in het Hennephuis zijn van nature winddicht want ze zijn massief. Bij de aansluitingen met de kozijnen komt plakband. Dat is een relatief eenvoudige volledig dichte gevel.

Het dak is een 'traditioneel' prefabdak met vlas er in in plaats van het veelgebruikte glaswol. Dat is een erg bewerkelijke constructie om winddicht te krijgen. Ik heb er tien rollen van 40 meter plakband in verwerkt, en evenzovele dagen als een haas op het dak doorgebracht.

Ik heb er bokkepoten aan overgehouden, maar nu waait de wind niet meer door het dak en blijft de isolatie haar werk doen.

Maar hoe zit dat nu met de frisse lucht binnen?

Uitdagingen met ventilatie

Het is essentieel dat het ventilatiesysteem goed functioneert want er is geen tocht meer die die taak overneemt. Dat betekent dat we geen vuile roosters willen, geen dichtgestopte ventilatiekieren onder de deuren en geen open ramen of deuren...  eh, dat laatste niet dus!

Vaak worden er uitgekiende high-tech ventilatiesystemen geïnstalleerd, maar ik hou het liever simpel. Ik wil niet nadenken over onderhoud en gewoon ramen open kunnen doen waar en wanneer ik dat wil. Geen huis met gebruiksaanwijzing.

Ventilatie in het Hennephuis

In het Hennephuis hebben we het als volgt opgelost.

  1. Elke ruimte heeft tenminste één raam wat op een kierstand gezet kan worden en wat helemaal open kan. Geen roosters die vies kunnen worden. 
  2. Elke ruimte heeft een tweede ventilatieopening, niet onder de deur door maar via geluidgedempte spleten boven de deur.
  3. Elke ruimte heeft een derde ventilatieopening via een buis naar een centrale ventilator.

Natuurlijke en vraaggestuurde ventilatie

Naar elke ruimte een buis.
De ramen en de spleten in de deuren zorgen, samen met de wind, voor het leeuwendeel van de ventilatie, het jaar rond. De bewoners zijn ten alle tijden vrij om alle ramen te sluiten. Dan vindt de ventilatie plaats via de buizen en de deurspleten.  Achter deze buizen zit een vraaggestuurd systeem wat regeert op koolzuurgas (CO2), waterdamp (H2O) en vieze luchtjes (VOC) en gaat dus alleen werken als dat nodig is.

Dit systeem is niet afhankelijk van een bepaalde balans tussen de luchtstromen en kan dus ook niet verstoord worden door ramen of deuren open of dicht te doen. Elke ruimte is afzonderlijk geventileerd, meestal natuurlijk, maar als het moet via een ventilator.

De problemen met vieze roosters zijn opgelost, want er zijn geen roosters. Ventilatiekieren onder de deuren hebben we ook niet, dus die kunnen ook niet dicht gaat zitten door te dik tapijt of zo.

Naar elke ruimte een buis leggen leek eerst een enorme uitdaging, maar nu ik er mee bezig ben valt het wel mee. Ik heb zelfs een enorme hoeveelheid buis over.

Overigens is het vinden van een ventilator die eenvoudig genoeg is pas gelukt toen ik in Belgïe ging kijken naar Renson. De Nederlandse fabrikanten richten zich meer op de aannemers die bouwbesluitconform bouwen het belangrijkst vinden en minder op de eindgebruikers die gezonde lucht willen.

Dampopen

En hoe zit dat nu met dampopen bouwen? Daarvoor is deze blog nu te lang geworden dus dat komt een volgende keer, vóór de Thematour Dampopen Bouwen!

Tot de volgende blog!

woensdag 6 april 2016

Hennephuis 2.0: klant-gericht bouwen

Wat een superdag was het weer vandaag!

Samen met de nieuwe aannemer en de kozijnenleverancier hebben we de details voor het inbouwen van de kozijnen bepaald. Daar hebben we de hele ochtend voor gebruikt. Het was heel leuk om samen met twee experts alles door te nemen en tot een hele mooie oplossing te komen. Zoveel geduld als die mensen hebben. De moeite die ze nemen om elkaar en mij echt goed te begrijpen. De manier waarop ze vasthouden aan hun kwaliteitsnormen. De manier waarop ze alle problemen oplossen: constructie, luchtdichtheid, isolatie, stucwerk, esthetiek, kosten; alles komt samen in een optimale oplossing.

Toen ik op een bepaald moment bij een moeilijk punt zei dat het dan ook wel wat minder mooi kon zag ik ze elkaar aankijken... nee, geen optie, we praten en tekenen door. 't Was nogal winderig en koud. Ik opperde om even in de keet te gaan zitten met pen en papier. "Nee, haal dit plastic maar even uit het kozijn, dan kunnen we er beter bij" en "heb je misschien een stuk karton, dan kunnen we daarop tekenen." Zo gaat dat.

Klantgericht bouwen?

Even later kwam mijn vriend en energieadviseur Nicolaas van Everdingen langs. Hij was net naar een congres over klantgericht bouwen geweest en nogal teleurgesteld over de aanpak van regels en instituties en controles. Maar ik denk dat ik vandaag het antwoord op klant-gericht bouwen in de praktijk aan het werk heb gezien. En ik weet nu ook heel zeker hoe je dat voor elkaar kunt krijgen:

Referenties, referenties en referenties.

Het zijn niet de regels en niet de controles, het zijn de mensen die het doen. Hun houding is van doorslaggevend belang, nee het is alles bepalend. En hoe kan je van iemand die je nog niet kent hun houding beoordelen? Via referenties. Is hun houding zoals hierboven beschreven? Dat is niet vast te leggen in regels, dat kan je alleen weten als je goede referenties hebt.

Netwerk

Maar referenties zijn alleen waardevol als ze komen uit je netwerk waarin mensen zitten die jouw waarden en normen delen. Zo'n netwerk heb je niet van de ene op de andere dag. Dat kost tijd en aandacht, begint op de lagere school en gaat je hele leven door (denk ik). De waarde van dat netwerk is ongelofelijk en eigenlijk niet in geld uit te drukken. Het gaat om kwaliteit en dat is nu eenmaal niet zo makkelijk in geld uit te drukken.

Via ons netwerk hebben we inmiddels ook mensen die zeer contentieus, efficiënt en transparant aan alle problemen van ons dak werken.

Via ons netwerk hebben we ook mensen gevonden die ons perfect geholpen hebben met de afwikkeling van wat er allemaal onder de vorige aannemer is gebeurd.

Ja, want er is wel e.e.a. gebeurd wat niet klant-gericht was. (Tenzij je gerichtheid op het legen van de beurs van de klant ook klant-gericht vindt natuurlijk.)

Hoe gaat het nu verder?

Het is nu 10 weken geleden dat Molthoff Aannemers BV voor het laatst op ons kavel was om aan ons huis te bouwen. Marieke en ik werken nu vaste dagen op de bouw aan ons eigen huis, bijgestaan door vakbekwame specialisten uit ons netwerk, familie en vrienden. Dat is een feest! En aan je eigen huis bouwen heeft iets speciaals. Zo nauw met specialisten werken die serieus naar je luisteren is... nou gewoon gaaf.

Verrassingen

We worden regelmatig positief verrast door hoe precies mensen werken en hoe vruchtbaar de discussies zijn. Zo komen er hele mooie oplossingen die niemand van te voren had bedacht. En oplossing hebben we nodig voor... problemen. En die zijn er genoeg.

Verrassingen

De mooie oplossingen zijn nogal eens oplossingen voor problemen die er helemaal niet hadden hoeven te zijn. We worden dagelijks verrast door nieuwe ontdekkingen:
  • De dakelementen liggen schots en scheef, naden staan open, er is hoogteverschil (tot 6 cm), de hoekkepers liggen 4-6 cm uit de hoek en slingeren zich een weg naar de nok. Scharnieren zijn verwrongen.
  • De dakelementen oost en west liggen hoger dan die op zuid en west waardoor de pannen op de verschillende dakdelen niet op gelijke hoogte liggen. Ook de dakramen verspringen.
  • De kalkhennep-gevels zijn zwaar beschadigd en er is veel werk nodig om ze vlak te krijgen, beschadigingen te herstellen, sterk te maken en goed te kunnen stuccen. 
  • De uit hennepblokken opgetrokken binnenwanden lopen niet recht, staan scheef, hebben (extreme) gaten, zijn zeer slecht gevoegd (je kijkt er doorheen). 
  • De binnendeur kozijnen stonden uit het lood of scheluw. Twee waren er goed, één moest er geheel uit en de rest kon bijgesteld worden.
  • Er is geen ruimte gehouden tussen de bovenkant van de muren en het dak om doorzakking op te vangen.
  • De sparingen voor de ramen en deuren waren vrijwel alle niet haaks en we moeten de kozijnen er met veel speling in zetten.
  • De voordeur kan niet open tenzij we het kozijn 5 cm verschuiven, wat nogal lastig is met hout-skeletbouw.
  • De spinvliesfolie op het dak heeft grove beschadigingen met scheuren tot meer dan een halve meter lang, veroorzaakt door de stroppen bij ondeskundig hijsen.
  • De naden tussen de dakelementen waren niet of half geisoleerd, bevatten plastic, hout en ander transportmateriaal en de folies hingen er tussen in plaats van dat ze om de tengels geslagen waren.
  • De vensteropeningen hebben klossen voor de montage van de kozijnen alleen deze klossen zijn (veel) te klein.
  • De raveel bij de trap is niet verankerd.
  • De kalkhennep gevels zijn zo slecht dat er flink gerepareerd moet worden, de schimmel moet er uit en er moet een reparatie-stuclaag aangebracht worden om de toplaag te fixeren. Boven de ramen moeten we alles vast gaan zetten.
  • Op geen enkele plek is vilt gebruikt als drukverdeler of om iets om de kieren luchtdicht te maken. De balken, vloer, muurplaten, dakelementen, alles zit koud op elkaar.
  • ...
Gelukkig hebben we specialisten die tot de absolute top in Nederland en België behoren én die de juiste houding hebben. En de nodige handige vrienden en familie natuurlijk! Ze komen af en toe met grote verbaasde ogen naar ons toe: "heb je dit al gezien?".

Renovatie

De planning hebben we maar los gelaten en we zijn het gaan zien als een renovatie. Op die manier kunnen we iets positiever staan tegenover elk probleem en het wat makkelijker zien als een uitdaging. Ik heb vier dagen op het dak gezeten om alle naden weer open te maken, folie, hout en plastic te verwijderen en daarna te isoleren en winddicht te nieten en te plakken. Dan bedenk ik me maar dat ik eigenlijk mezelf aan het instoppen ben, en dat is heel leuk om te doen.

Niet elk probleem is op te lossen, net zoals niet elke keuze weer terug te draaien is. Dat betekent dat we een huis zullen krijgen met een verhaal. Het zij zo.

Hoe verder

We zullen de komende tijd op een zacht pitje, enkele dagen per week, doorgaan met herstelwerkzaamheden en verdere opbouw. We zien elke dag, als de zon door de raamopeningen schijnt, hoe mooi het straks zal worden en dan genieten we er al een beetje van. Van de zomer hopen we het zover af te krijgen dat we er kunnen gaan wonen en dan rustig afbouwen.

Het is een feest, maar ook een verademing!

PS. Mocht je de beschrijving van de verrassingen ongelofelijk vinden, dan is dat heel begrijpelijk. Kom gerust zelf even kijken. Of volg me op twitter om een selectie van de foto's te zien.

maandag 29 februari 2016

Hennephuis neemt afscheid van aannemer


Wij hebben afscheid genomen van de aannemer en gaan nu eerst ons huis verder afbouwen op de manier zoals wij die voor ogen hebben: in nauwe samenwerking met inspirerende mensen. Het resultaat zal heel mooi worden en we hebben er weer enorm veel zin in!

Erik en Marieke Groeneveld

vrijdag 26 februari 2016

Wat kost een huis van hennep?

Kosta?

Vanzelfsprekend een vaak gestelde vraag van mensen die bij ons komen kijken naar het Hennephuis. Omdat ik het nog niet precies wist kon ik er nooit goed antwoord op geven. De schatting van de architect Ralf van Tongeren van Platform M3 was circa €400 per kuub. Nu weten we het echter precies, want we hebben een logboek bijgehouden.

Er zijn steeds twee mensen aan het werk geweest. Tijdens de vijf dagen dat we kalkhennep stortten waren dit er vijf extra (twee stagiairs, en drie familieleden).

Alleen de kosten betaald aan (onder-)aannemers en de kosten van het inrichten van de bouwplaats zijn opgenomen. Onderstaande bedragen zijn de netto bedragen gefactureerd door (onder-)aannemers. Het totaal heb ik zelf berekend.

Hieronder volgt het resultaat.

18 september 2015
Fundering + grondwerk: €34.042 (UrbanBase + Vink)
Bouwplaatsinrichting: €6.641 (Ikzelf)
Totaal: €40.683
20 oktober 2015
"Buitengevels gereed": €121.000 (Molthoff BV)
Totaal: €161.683
19 november 2015
"Verdiepingsvloer gereed": €18.150 (Molthoff  BV)
Totaal: €179.833
18 december 2015
"Dak gereed": €78.650 (Molthoff BV)
Totaal: €258.483
14 januari 2016
"Binnenmuren gereed": €24.200 (Molthoff BV)
Totaal: € 282.683

Afronding

Voor de afronding is naar schatting van Molthoff Aannemers BV nog eens €116.400 nodig. Dat is dan wel zonder:
  1. elektriciteit,
  2. riolering,
  3. water,
  4. verwarming,
  5. ventilatie,
  6. kachel,
  7. schilderwerk,
  8. binnenpleisterwerk,
  9. keuken,
  10. badkamer,
  11. toilet,
  12. zonnepanelen,
  13. etc.
Voor die laatste lijstje moeten we zeker nog wel €100.000 uittrekken is mijn eigen schatting. En dan was het leuk geweest als er nog wat geld was geweest voor een tuin.

Daarmee kom je in totaal op circa €499.083. Voor een inhoud van 710,52 kuub komt dit neer op €702,42 per kuub.

woensdag 24 februari 2016

Het Dak van Vlas

IsoVlas arriveert.

Een dak van vlas

Het dak van het Hennephuis is een dak van vlas. Vlas is naast Hennep één van de veelbelovende materialen voor de bouw. We gebruiken van de hennep met name de houtige binnenkant van het stro, maar van vlas gebruiken we juist de vezels. Bij IsoVlas maken ze daar dekens van en die stoppen ze weer in het dak.

Rc 9

Het mooie van vlas is dat het licht is en kan op vergelijkbare wijze als andere isolatiewol in prefab dakelementen verwerkt worden. En niet tenminste: je kunt het zo bestellen bij IsoVlas, tot een isolatie waarde Rc van maar liefst 9. Hennepwol zou helemaal mooi geweest zijn, maar dat is nog niet leverbaar in prefab elementen.
Het einde van de eerste dag.

Vertraging

Nu was het volgens de aannemer erg ingewikkeld: een zelfdragende schildkap. Het duurde dan ook wat langer voordat hij het helemaal uitgewerkt had. Die vertraging verergerde natuurlijk het probleem van de te natte hennepmuren. Normaal zet je met kalkhennepbouw namelijk éérst de kap en dan de muren. Nu stonden onze muren al maandenlang in het natte najaars- en winterweer. Maar toen was het dan allemaal uitgewerkt en kon de kap besteld worden.

Eindelijk

Schade door de hijsstroppen.
We waren erg blij toen 15 december om 9 uur twee vrachtwagens van IsoVlas verschenen. Ze leveren het heel professioneel aan: keurig genummerd zodat je het zo volgens het legplan kunt afpakken en neerleggen. En alles netjes verpakt en afgeschermd tegen de regen.

Om 13 uur takelde de kraan het eerste element naar boven en om 16 uur zaten de eerste vier elementen van het middenstuk er op.

Het zat niet mee. De stroppen van de kraan waren in de elementen geschoten waardoor het spinvliesfolie gescheurd was. Verder bleek het ook heel moeilijk om de lange tellerkop-schroeven door de elementen in de muurplaat te krijgen. Er zitten er nu een paar in, de rest volgt aankomende zaterdag (27 feb).

De lastige hoekkeper.
De volgende dag werd verder gegaan met de voor- en achterkant. Omdat het een volledig symmetrische schildkap betreft houden de delen elkaar staande. Er was een lange hulpkeper voorzien die tijdens het takelen de schuine hoekdelen moest ophouden zolang het tegenoverliggende deel er nog niet ingetakeld was.

Te klein....

Helaas bleek dat de hoekkeper te dun was doorgegeven: 9 cm dik, terwijl de kepers 7 cm dik zijn. Er zat dus een gat van 2 cm rondom de hoekkepers.

Alles netjes uitgelegd op de grond.
En alsof dat nog niet genoeg was bleek ook dat alle kopse delen te kort waren. Gelukkig hebben we een inventieve aannemer, en die monteerde langs de hoekkepers aanvullende latten, en aan de onderkant van de dakelementen een steigerplank. Daarmee was de hoekkeper bijna helemaal dicht.

Legpatroon

Tijdens het werk bleek het toch wat lastig om de werkvolgorde van Isovlas aan te houden, dus zijn alle dakdelen netjes uitgelegd op het kavel tegenover ons. Vanaf daar konden ze in de gewenste volgorde naar boven getakeld worden. Wel jammer was dat dit wat viezigheid aan de afwerking aan de onderzijde opleverde, maar dat konden we laten drogen en dan er weer afschuren volgens de aannemer.

Klaar!

Het dak zit er op!
Na vier dagen, nét voor kerst, zat het dak er dan eindelijk op! Wat een rust gaf dat. Niet meer al dat water op de vloer en in de muren waardoor ze gingen schimmelen. Super! We konden allemaal van onze welverdiende Kerstvakantie gaan genieten. Weer verder in 2016!

Of niet...

Helaas bleek onze vreugde van korte duur. Het regende en het dak bleek aan alle kanten te lekken. De plassen stonden op de vloer en de verse watergedragen constructieschuim drupte van tussen de spleten uit. En de vlas werd nat.

Een plasje schuim.
Onmiddellijk de aannemer gebeld, maar die nam niet op. Toen IsoVlas maar om raad gevraagd. Die is ter plekke komen kijken op zijn vrije dag. Chapeau! Op advies van hem hebben we het dak toen afgedekt met plastic. Omdat er twee weken niet gewerkt zou worden was dat het verstandigste. Dat was een aardige klus, we zijn er twee halve dagen mee bezig geweest. En best eng; zo'n dak is dan toch opeens best hoog en dan zit je daar op de nok.

Ideaal is het niet, want dat plastic ademt niet, maar het zal maar voor twee weken zijn, dan zal de aannemer direct verder gaan met de pannen leggen.

Onze circustent.
Wordt vervolgd.